Αρ. 107. FISCAL POLICY AND ECONOMIC GROWTH: EMPIRICAL EVIDENCE FROM EU COUNTRIES

N. Benos. 2009. (Mε ελληνική περίληψη.)

 

Σκοπός της παρούσας εργασίας είναι η εκτίμηση της επίδρασης των διαφόρων κατηγοριών δημοσίων δαπανών και εσόδων στην οικονομική μεγέθυνση. Η συνεισφορά της εργασίας αυτής στη βιβλιογραφία είναι πολυδιάστατη. Πρώτον, περιλαμβάνει μεγαλύτερη ποικιλία μεταβλητών πολιτικής και κατηγοριών δημοσίων δαπανών και φόρων από την πλειοψηφία προηγούμενων μελετών, ως δυνητικών προσδιοριστικών παραγόντων της μεγέθυνσης. Δεύτερον, αναφορικά με το πρόβλημα εξειδίκευσης της εξίσωσης μεγέθυνσης, που σχετίζεται με τον εισοδηματικό περιορισμό της κυβέρνησης, κάνουμε εκτιμήσεις από γενική σε πιο περιορισμένη εξειδίκευση παραλείποντας μεταβλητές με στατιστικά μη σημαντικά αποτελέσματα. Τρίτον, ελέγχουμε για την ύπαρξη αποτελεσμάτων με χρονική υστέρηση στη μεγέθυνση όσον αφορά σε μεταβλητές, για τις οποίες η θεωρία υποστηρίζει ότι έχουν τέτοιες επιδράσεις και αφήνουμε τα στοιχεία να προσδιορίσουν τον κατάλληλο αριθμό χρονικών υστερήσεων σε στατικά και δυναμικά υποδείγματα διαστρωματικών χρονολογικών σειρών. Σε αυτό το πλαίσιο, χρησιμοποιούμε διαφορετικές μορφές χρονικών υστερήσεων προκειμένου να ελέγξουμε την ισχύ των αποτελεσμάτων μας. Τέταρτον, χρησιμοποιούμε ποικίλες μεθόδους εκτίμησης κατάλληλες για διαστρωματικές χρονολογικές σειρές ικανοποιητικής ποιότητας, προκειμένου να ελέγξουμε την ισχύ των αποτελεσμάτων μας. Σε αυτό το πλαίσιο χρησιμοποιούμε εκτιμητές γενικευμένης μεθόδου ροπών (generalized method of moments-GMM estimators), όχι απλά εκτιμητές με βάση βοηθητικές μεταβλητές (instrumental variables) όπως κάνει κυρίως η σχετική βιβλιογραφία, προκειμένου να αντιμετωπίσουμε προβλήματα ενδογένειας.

Η εργασία είναι δομημένη ως εξής. Το πρώτο τμήμα αναφέρει τη συνεισφορά της εργασίας στη βιβλιογραφία και τα βασικά αποτελέσματά της. Το δεύτερο τμήμα περιγράφει τις βασικές προβλέψεις των ενδογενών υποδειγμάτων μεγέθυνσης για τις επιδράσεις της δημοσιονομικής πολιτικής στη μεγέθυνση και του περιορισμού προϋπολογισμού της κυβέρνησης για τον εμπειρικό έλεγχο των προβλέψεων αυτών. Το τρίτο τμήμα κάνει μια επισκόπηση της εμπειρικής βιβλιογραφίας σχετικά με τη δημοσιονομική πολιτική και μεγέθυνση. Το τέταρτο τμήμα παρουσιάζει τα στατιστικά στοιχεία και την οικονομετρική μεθοδολογία, που χρησιμοποιείται στην εργασία, ενώ το πέμπτο τμήμα περιέχει τα αποτελέσματα. Το έκτο (τελευταίο) τμήμα περιέχει τα συμπεράσματα της εργασίας.
Η εργασία αυτή χρησιμοποιεί μη ισορροπημένα στοιχεία διαστρωματικών χρονολογικών σειρών (unbalanced panel data) για 14 χώρες-μέλη της Ε.Ε. Ο αριθμός των χωρών περιορίζεται από την προϋπόθεση ύπαρξης τουλάχιστον 10 παρατηρήσεων ανά χώρα, που θέτουμε προκειμένου να μπορούμε να μελετήσουμε τη μακροχρόνια μεγέθυνση. Οι παρατηρήσεις είναι ετήσιες, καλύπτουν την περίοδο 1990-2006 και προέρχονται από τη στατιστική υπηρεσία της ΕΕ (Eurostat).

Σε σχέση με την οικονομετρική μεθοδολογία, χρησιμοποιούμε καταρχήν τη μέθοδο των ελαχίστων τετραγώνων (OLS) και επιλέγουμε το κατάλληλα υποδείγματα προς περαιτέρω εκτίμηση με βάση τα κριτήρια Akaike (Akaike Information Criterion) και Schwartz (Schwartz Bayesian Information Criterion). Κατόπιν, αφού διενεργήσουμε έλεγχο τύπου Hausman, εκτιμούμε τα υποδείγματά μας με τον εκτιμητή σταθερών επιδράσεων (fixed effects estimator). Τέλος, χρησιμοποιούμε δύο εκτιμητές με βάση τη γενικευμένη μέθοδο ροπών (generalized method of moments-GMM estimators), που προτείνονται από τους Arellano-Bond (1991) και Arellano-Bover (1995) – Blundell-Bond (1998).

Τα αποτελέσματα παρέχουν μερική υποστήριξη στα υποδείγματα ενδογενούς μεγέθυνσης. Τα βασικά ευρήματα είναι: α) οι δημόσιες δαπάνες για έργα υποδομής έχουν θετική επίδραση στη μεγέθυνση, β) οι δημόσιες δαπάνες για προστασία των δικαιωμάτων ιδιοκτησίας (άμυνα και δημόσια ασφάλεια) αυξάνουν τη μεγέθυνση, γ) η φορολογία, που προκαλεί στρεβλώσεις (distortionary taxation), μειώνει τη μεγέθυνση, δ) οι δημόσιες δαπάνες σε δραστηριότητες ενίσχυσης του ανθρωπίνου κεφαλαίου (εκπαίδευση, υγεία, στέγαση, προστασία του περιβάλλοντος, αναψυχή-πολιτισμό-θρησκεία) και κοινωνική προστασία δεν έχουν στατιστικά σημαντική επίδραση στη μεγέθυνση. Αυτά τα ευρήματα δεν είναι ευαίσθητα σε μεταβολές της εξειδίκευσης του οικονομετρικού υποδείγματος και της μεθοδολογίας εκτίμησης.

 

(pdf)